Systeemtherapie is een vorm van psychotherapie en wordt ook wel relatie- en gezinstherapie genoemd. Uitgangspunt is dat een probleem/situatie of psychische klacht nooit op zichzelf staat. De sociale, relationele en culturele context speelt altijd een rol. Het belangrijkste kenmerk is dat belangrijke naasten zoals partner, kinderen, broer en of zus worden betrokken. Tijdens de therapie is er veel aandacht voor de onderlinge interactie patronen en de verbetering hiervan.
Wat kun je van systeemtherapie verwachten?
Klachten van de één worden beïnvloed door anderen en deze beïnvloeden hen op hun beurt. Binnen gezinnen is er een continue wisselwerking. Samen gaan we kijken wat er in de communicatie gebeurt, welke betekenis jullie aan elkaars gedrag geven en wat de verwachtingen, intensies van een ieder zijn. De therapeut is “meervoudig partijdig”. Dat houdt in dat de therapeut beurtelings partijdig zal zijn met jullie allemaal en eenieder zal steunen om zijn of haar verhaal te vertellen. Hierbij wordt er niet gekeken naar de schuldvraag maar hoe jullie gezamenlijk het probleem kunnen aanpakken.
Ook kinderen worden, indien passend, actief betrokken bij het proces. Ze krijgen ruimte om hun ervaringen te delen, meer zicht te krijgen op de spanningen die zij voelen, en te leren omgaan met de nieuwe gezinssituatie. Dit ondersteunt hen bij het begrijpen van wat er speelt, het versterken van hun veerkracht én het verbeteren van hun relatie met beide ouders.
Wanneer het contact met één van de ouders is beschadigd of verbroken, kan systeemtherapie helpen bij het herstellen van vertrouwen en het opnieuw opbouwen van het contact
Kan systeemtherapie helpen bij scheiding?
Zeker, systeemtherapeuten komen geregeld in contact met partnerscheidingen omdat mensen deze overgang vaak beleven als definiërend in hun levensverhaal. Scheiding kent vele betrokkenen. Kinderen, adolescenten, jongvolwassenen verbinden soms hun moeilijkheden met de scheiding van hun ouders, of organiseren hun levensverhaal in een periode vóór en een periode na de scheiding. Partners raken in hun strijd verstrikt en beëindigen de relatie. Zij zoeken daarna hoe zij de andere een plaats kunnen geven in hun verdere leven en stellen zichzelf de vragen hoe ze dit met hun kinderen moeten aanpakken. Het oorspronkelijk gezin valt uit elkaar en tegelijkertijd moet men een nieuwe structuur en organisatie opbouwen. Scheiding betekent confrontatie met vele vormen van verlies.
Hoelang duurt een traject systeemtherapie?
Dat hangt af van de vraag en het proces. In sommige gevallen geven enkele sessies al antwoorden maar in andere gevallen is er een langer traject nodig. In grote lijnen kun je zeggen tussen de 3 en 9 maanden.
Moeten we allemaal samen deelnemen aan systeemtherapie?
Systeemtherapie betekent niet per definitie dat alle gezinsleden fysiek aanwezig moeten zijn, maar wel dat men rekening houdt met de invloed van afwezigen en van de context. Gedurende het proces kan de samenstelling ook veranderen.
Moeten beide ouders deelnemen aan systeemtherapie?
Nee, als er sprake is van twee nieuw gevormde gezinnen kan er gewerkt worden binnen het nieuwe gezin in de weet dat het oude gezin, en de andere belangrijke relaties een rol spelen.
Wat zijn de voordelen van systeemtherapie?
“Alles hangt met alles samen”. De oorzaak van de problemen wordt aangepakt en patronen worden doorbroken. Gezinsleden leren elkaar beter begrijpen en ondersteunen. De kans dat het effect van de therapie blijvend is neemt hierdoor toe. Problemen van het ene gezinslid hebben effect op het hele gezin. Door de inzet van systeemtherapie worden ook andere leden van het gezin geholpen.